Tragedie als farce

 

tragedie_als_farce
© Vera Leimann

24 december 2015

Ik heb er natuurlijk niets op tegen dat mensen aan anderen dénken en geloven dat de extra bijdrage die ze dan leveren óók daar terechtkomt waar die voor bedoeld was (wat soms zo is, maar vaak ook niet). Alle kleine beetjes helpen (hopelijk) niet waar? Dus ja, waarom zou je het dan niet doen? En de kersttijd, die blijkbaar als een soort symbool van (plotselinge?) menselijkheid en inlevingsvermogen staat, aangrijpen om iets te willen doen.

Ik worstel daarmee, want vaak is héél veel goed bedoeld en vind ik het lastig om daar iets negatiefs van te zeggen. Maar het klopt niet. Sterker nog, het is vaak uiteindelijk zelfs schadelijk. Wie dat wil begrijpen moet maar eens naar deze kunstige door RSAnimate in beeld gebrachte rede van de filosoof Slavoj Žižek kijken: First as tragedy, then as farce.

Daarbij, waar ik óók een beetje moedeloos van word is dat men de rest van het jaar schijnbaar het liefst de ogen sluit, tenzij er dan tóch weer een verschrikkelijk beeld langskomt van een verdronken jongetje, of andere beelden die dan heel tijdelijk even raken. Maar waarom alleen dán? Waarom daarna dan direct weer die vermoeidheid op social media en elders, als ellendig bericht na ellendig bericht achter elkaar opduikt. Dan kunnen we er weer niet meer tegen, want het is zó slecht in de wereld en daar willen we dan liever weer niet mee geconfronteerd worden blijkbaar. En sluiten ons af. Want we kunnen dan alleen maar huilen (ik twijfel níet aan de emoties, voor de duidelijkheid). En dát willen we niet alsmaar blijkbaar, want dan kunnen we niet door met ons normale leven?

Behalve tijdens de kerst, mits het allemaal goed aangekleed wordt. Dan willen we wel een traantje laten, zo nodig in het openbaar. Ik vind het prima om dat dán te doen, maar nog steeds, waaróm alléén dan? Of beter, voornamelijk dan?

En wáárom dat waanidee dat verschrikkelijke beelden van misstanden elders in de wereld niet getoond mogen worden, want je zou mensen met slechte bedoelingen daarmee een platform geven? Terwijl verontwaardiging nu juíst ontstaat áls men beelden te zien krijgt (of beter nog, het aan den lijve ondervindt) van de heftigheid van de misstanden. Die verontwaardiging, die boosheid die dan ontstaat, is nódig. Anders verandert er niets. (lees voor de context: Licht.  ).

In deze dagen doen we dan de ogen op een kiertje, maar dan wél tussen de bedrijven door. Want wat vóóral stress oplevert (als je de gezichtsuitdrukkingen van de gejaagde mensen in de winkelstraten mag geloven) is of het kerstdiner wel op orde is. Niks mis mee op zich, maar hoe staan zaken hier in verhouding tot elkaar?

Anyway, wat ik maar wil zeggen is dit: het béste dat je kunt doen, als je écht begaan bent met je medemens, overál, en dus óók je buurman of vrouw, is je ogen wijd open te houden. Dat wil zeggen dat je dieper moet gaan, moet wíllen zien, moet wíllen lezen, vergelijken, afwegen, niet zomaar alles geloven, tijd en energie moet investeren om door te kunnen krijgen wat er zoal speelt in deze wereld. Zodat je erachter kunt komen wáár je voornamelijk en het meest efficiënt iets zou kunnen betekenen als je dingen ten goede wilt keren. En dat begint al bij de stembus.

En nee, ik zeg niet dat ik het allemaal goed doe, sterker nog, ik wéét dat ik het niet goed doe. Maar ik wéét het in ieder geval wél. Dat is een begin voor verbetering. Daarom hebben we mensen nodig die de vinger op de zere pols blijven leggen.

RECEPT:

Pel een mandarijn en eet hem op. Wacht daar niet te lang mee. Mocht hij zuur smaken of een kunstmatig bijsmaakje hebben, dan kan ik daar ook niets aan doen. Ik kan niet alle mandarijnen in deze wereld overzien. Dan zal het onprettige smaakje wel een reden hebben en moeten jullie er persoonlijk achterkomen hoe dat zo heeft kunnen zijn.

Leave a comment